Lực lượng chức năng bất ngờ khi nhà máy chui xuống dòng đất hiện đại và trật tự như 1 công ty chuyên nghiệp.

Một hầm chứa được cố định kỹ thuật 4 mét dưới mặt đất, hoạt động không ngừng nghỉ như một nhà máy hiện đại – nhưng không tồn tại trên bất kỳ bản đồ pháp lý nào. Sau nhiều tháng điều tra, đến tháng 2/2020, cảnh sát Tây Ban Nha phối hợp cùng Europol đã bất ngờ xảy ra xung kích và phanh phui một cơ sở sản xuất thuốc lá giả quy mô lớn chưa từng có ở châu Âu.

Giấu mình dưới một kho chứa ở vùng nông thôn gần thành phố Málaga, nhà máy được thiết kế như một boong-ke: có hệ thống thông gió, điện tự cấp, đường ống cách âm và thậm chí cả cả sinh hoạt yên tĩnh kín cho công nhân. Cơ sở này có khả năng sản xuất tới 3.500 liều thuốc/giờ

Lối vào rất khó phát hiện. Ảnh: Europol

Điều đặc biệt là sản phẩm hoạt động được giữ kín. Lối xuống duy nhất là một tấm phiến đá được bảo vệ trang trí lược. Khi cảnh sát đột nhập, những gì họ nhìn thấy không khác gì một nhà máy hiện đại – với dây máy móc, máy đóng gói, kho nguyên liệu và thùng thuốc thành phẩm đầy tường.

Nhà nghiên cứu năng lượng có chức năng khám phá. Ảnh: Europol

Tại hiện trường, cảnh sát đã phát hiện và tích thu hơn 3 triệu điếu thuốc lá thành sản phẩm, được đóng gói tinh vi, mang nhãn hiệu giả của các thương hiệu nổi tiếng trên thị trường Châu Âu. Cùng khoảng 17 tấn lá thuốc cuốn và nguyên liệu thô đang chờ chế độ biến đổi, đủ để sản xuất hàng triệu thuốc khác. Bên cạnh đó là hệ thống máy móc hiện đại bao gồm dây xích cuốn, đóng gói, cắt lọc và trong bao bì, được vận hành kín bên trong boong-ke sâu 4 mét dưới đất. Ngoài ra thuốc lá, cảnh sát còn chứa 20 kg nhựa cần sa (hashish), 144 kg cần sa khô, cùng súng ngắn, thiết bị điện tử giám sát, máy phát sóng tín hiệu và thiết bị giả mạo GPS – tổ chức này được thấy còn thiếu các hoạt động bán ma túy và tội phạm công nghệ cao.

Nơi ở của nhân viên. Ảnh: Europol

Cảnh báo cho biết ít nhất 6 công nhân đã bị giữ dưới hầm trong tình trạng gần như bị nhốt, không có ánh sáng tự nhiên, thiếu khí sạch và bị tước quyền ra bên ngoài. Một số người còn bị mất mắt khi được đưa vào làm việc, tránh cho họ xác định vị trí nhà máy.

Trong lúc đột kích, năng lượng phải hành động gấp rút vì hệ thống thông khí đã bị gián đoạn, khiến nguy cơ ngạt khí tăng cao. Hành vi ép buộc lao động như vậy không chỉ vi phạm luật lao động mà còn đặt con người tính mạng vào tình trạng cực kỳ nguy hiểm.

Máy móc hiện đại công suất cao. Ảnh: Europol

Với năng suất như trên, đường dây này thu về 625.000 euro mỗi tuần, tương đương khoảng 19 tỷ đồng. Sản phẩm được tuồn ra thị trường khắp châu Âu dưới vỏ bọc thương hiệu thuốc lá nổi tiếng, gây thất bại nghiêm trọng cho ngân sách nhà nước. Theo ước tính của Europol, hoạt động buôn bán thuốc lá giả tạo Liên minh châu Âu mất 10 tỷ euro tiền thuế tới mỗi năm.

Đây chưa phải lần đầu tiên Tây Ban Nha phát hiện các nhà thuốc lá giả tinh vi. Tuy nhiên, đây là lần đầu tiên EU phát hiện ra một nhà máy được xây dựng hoàn toàn dưới lòng đất, có thể hiện thực hóa cấp độ tinh vi và lĩnh vực tội phạm được tổ chức trong lĩnh vực này.

Số lượng hàng hóa được giữ lại. Ảnh: Europol

Chiến dịch điều trị được Europol kích hoạt sau khi phát hiện những dấu hiệu bất ngờ trong nguồn cung thuốc lá tại Tây Ban Nha và Bồ Đào Nha. Sau nhiều tháng theo dõi, kết hợp dữ liệu tình báo và giám sát thực địa, năng lượng chức năng đã được đưa vào boong-ke bổ sung vào đúng thời điểm các máy móc đang hoạt động hết công suất.

Tại hiện trường, ngoài việc thu giữ hàng triệu thuốc thành sản phẩm, cảnh sát còn thu hàng tấn nguyên liệu thô, tem giả, bao bì giả thương hiệu và máy móc chuyên có giá trị lên tới hàng triệu euro.

Sau công việc, Europol đưa ra cảnh báo: các nhóm tội phạm đang tận dụng sự tăng giá của thuốc lá hợp pháp và chính sách thuế để đưa thị trường hàng giả, hàng liễu. Không chỉ gây tổn hại đến tài chính, các sản phẩm thuốc lá không xác định còn tiềm ẩn nguy cơ lớn cho sức khỏe cộng đồng, khi chứa nhiều chất phụ gia không rõ nguồn gốc và không qua kiểm tra y tế.

Khoang đột phá nhà thuốc lá giả dưới lòng đất tại Tây Ban Nha không chỉ gây rúng động giới chức châu Âu mà còn phơi bày một thực tế đáng lo kháng: tội phạm xuyên quốc gia đang ngày càng tinh vi, có tổ chức và bất chấp mọi quy chuẩn đạo đạo đức pháp luật để giảm lợi.

Đây là hồi chuông cảnh báo về nhu cầu cấp thiết bị tăng cường hợp tác quốc tế, hiện đại hóa hệ thống truyền nguồn gốc, chặt kiểm tra chuỗi cung ứng và xử lý mạnh tay hành vi của các sản phẩm sản xuất, buôn bán hàng giả – không chỉ trong lĩnh vực thuốc lá, mà còn trên toàn bộ mặt trận an toàn tiêu dùng.