Nếu như đề xuất giao việc cấp sổ đỏ lần đầu cho cấp xã được áp dụng, người dân sẽ được hưởng nhiều quyền lợi khi làm thủ tục về đất đai.

Đề xuất giao thẩm quyền cấp sổ đỏ lần đầu cho cấp xã

Bộ Nông nghiệp và Môi trường vừa đề xuất giao thẩm quyền cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất lần đầu cho UBND cấp xã, thay vì cấp huyện như quy định hiện hành. Theo Bộ này, đề xuất nhằm thích ứng với mô hình chính quyền địa phương hai cấp đang được triển khai tại nhiều địa phương.

Hiện nay, theo quy định, UBND cấp tỉnh có thẩm quyền cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (sổ đỏ) cho tổ chức, còn cấp huyện phụ trách cấp cho hộ gia đình và cá nhân.

Tuy nhiên, trong bối cảnh tổ chức lại hệ thống chính quyền, Bộ Nông nghiệp và Môi trường cho rằng cần phân cấp mạnh hơn, để cấp xã thực hiện một số thủ tục như giao đất ở cho cá nhân, cấp sổ đỏ lần đầu.

Bộ cũng kiến nghị không bắt buộc người dân phải thực hiện chỉnh lý hồ sơ đất đai khi sắp xếp lại tổ chức chính quyền theo mô hình hai cấp.

Các đơn vị hành chính cấp huyện gồm khoảng 696 quận, huyện sẽ chấm dứt hoạt động từ ngày 1/7/2025. Ảnh minh hoạ

Việc cập nhật thông tin sẽ được tích hợp cùng các thủ tục hành chính khác như chuyển nhượng, cấp sổ, tách thửa hoặc thực hiện theo nhu cầu của người dân, nhằm tránh gây phiền hà không cần thiết.

Trước đó, Sở Tài nguyên và Môi trường TP. HCM cũng có đề xuất tương tự. Sở cho rằng khi chính quyền cấp quận, huyện không còn tồn tại, việc cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất lần đầu, giao đất, cho thuê hoặc thu hồi đất nên được chuyển giao cho cấp xã. Điều này sẽ giúp rút ngắn quy trình, tăng tính tiện lợi và phù hợp với cơ chế phân cấp mới.

Tuy nhiên, với các nghiệp vụ có tính chuyên môn sâu như lập quy hoạch, quản lý đất công, khai thác cơ sở dữ liệu đất đai, thanh tra, kiểm tra…, Sở kiến nghị vẫn giữ nguyên thẩm quyền ở cấp tỉnh hoặc thành phố.

Theo Nghị quyết số 60 ngày 12/4 của Ban Chấp hành Trung ương, mô hình chính quyền địa phương hai cấp gồm cấp tỉnh (tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương) và cấp xã (xã, phường, đặc khu trực thuộc tỉnh, thành phố) đã được thống nhất chủ trương. Cùng với đó, các đơn vị hành chính cấp huyện gồm khoảng 696 quận, huyện sẽ chấm dứt hoạt động từ ngày 1/7/2025, khi các quy định sửa đổi, bổ sung của Hiến pháp năm 2013 và Luật Tổ chức chính quyền địa phương chính thức có hiệu lực.

Người dân hưởng lợi gì?

Theo quy định của Luật Đất đai 2024, khi người dân đăng ký cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất lần đầu, một số người dân cần có xác nhận của Ủy ban Nhân dân (UBND) cấp xã về một số nội dung như: Việc sử dụng đất ổn định, đất không có tranh chấp, việc sử dụng đất phù hợp với quy hoạch…

Người dân sẽ được hưởng lợi lớn nếu như đề xuất giao quyền cấp sổ đỏ cho cấp xã được áp dụng. Ảnh minh họa

Nếu như việc phân cấp về xã được áp dụng, người dân sẽ không phải làm những việc trên mà cấp xã sẽ làm luôn.

Điều này mang đến nhiều lợi ích thiết thực như rút ngắn thời gian giải quyết thủ tục hành chính, rút gọn một số bước thực hiện thủ tục đồng thời không yêu cầu người dân phải chuẩn bị các văn bản xác nhận mà xã sẽ làm luôn.

Đơn cử như việc trước đây khi thực hiện chính quyền địa phương 3 cấp (xã, huyện, tỉnh) thì khi cấp Giấy chứng nhận phải thực hiện việc xác minh đất có bị tranh chấp hay không nhưng khi đã giao cho chính quyền cấp xã rồi các thủ tục đó đương nhiên sẽ bỏ qua và tạo thuận lợi cho người dân khi làm các thủ tục liên quan đến đất đai.