Phú Thọ mới sẽ trở thành tỉnh duy nhất cả nước sở hữu tới 3 vườn quốc gia gồm Tam Đảo, Xuân Sơn và Cúc Phương.

Ngày 12/6 vừa qua, Quốc hội đã chính thức thông qua Nghị quyết về việc sắp xếp đơn vị hành chính cấp tỉnh.

Theo đó hợp nhất toàn bộ diện tích và dân số của ba tỉnh Vĩnh Phúc, Hòa Bình và Phú Thọ thành một tỉnh mới, giữ nguyên tên gọi là Phú Thọ.

Sau sáp nhập, tỉnh Phú Thọ mới sẽ có tổng diện tích khoảng 9.361km2, dân số gần 3,7 triệu người, trở thành một trong những địa phương có quy mô lớn nhất cả nước.

Đặc biệt, Phú Thọ mới sẽ nắm giữ kỷ lục là tỉnh có số lượng địa phương giáp ranh nhiều nhất, với 7 tỉnh thành tiếp giáp trực tiếp gồm: Hà Nội, Thái Nguyên, Tuyên Quang, Lào Cai, Sơn La, Thanh Hóa và Ninh Bình. Hiện tại, Hà Nội đang giữ “ngôi vương” với 8 địa phương giáp ranh, nhưng sau sáp nhập, Phú Thọ mới được dự báo sẽ “soán ngôi”.

Vườn quốc gia Tam Đảo. Nguồn ảnh: Internet

Một điểm nhấn đáng chú ý là sau sáp nhập, Phú Thọ mới sẽ trở thành tỉnh duy nhất cả nước sở hữu tới 3 vườn quốc gia gồm Tam Đảo, Xuân Sơn và Cúc Phương.

Cụ thể, vườn quốc gia Tam Đảo trải rộng trên địa phận 3 tỉnh Vĩnh Phúc, Thái Nguyên và Tuyên Quang với diện tích 34.995ha.

Vườn quốc gia Cúc Phương, được công nhận là vườn quốc gia đầu tiên của Việt Nam, hiện nằm trên ranh giới giữa Ninh Bình, Thanh Hóa và Hòa Bình, trong đó phần diện tích lớn nhất thuộc Ninh Bình.

Vườn quốc gia Xuân Sơn nằm trọn vẹn trong địa phận tỉnh Phú Thọ với diện tích 15.048ha, cổng chính tọa lạc tại xã Xuân Đài, huyện Tân Sơn.

Tính đến năm 2023, cả nước có 178 khu bảo tồn thiên nhiên, trong đó có 34 vườn quốc gia.

Trước sáp nhập, không có tỉnh nào sở hữu quá 2 vườn quốc gia, bao gồm Kiên Giang (U Minh Thượng, Phú Quốc), Cà Mau (U Minh Hạ, Mũi Cà Mau), Bình Phước (Cát Tiên, Bù Gia Mập), Lâm Đồng (Cát Tiên, Bidoup Núi Bà), Ninh Thuận (Núi Chúa, Phước Bình), Đắk Lắk (Chư Yang Sin, Yok Đôn), Thanh Hóa (Cúc Phương, Bến En).

Bức tranh kinh tế trước sáp nhập

Trước khi “về chung một nhà”, mỗi tỉnh đều có những bước phát triển kinh tế riêng.

Cụ thể, tỉnh Phú Thọ có diện tích tự nhiên 3.535km2, dân số hơn 1,54 triệu người. GRDP năm 2024 đạt 107.300 tỷ đồng. Giai đoạn 2020 – 2024, tăng trưởng GRDP bình quân đạt 7,85%/năm. Riêng năm 2024, tăng trưởng đạt 9,53% – mức cao nhất trong 15 năm, đứng thứ 3/14 tỉnh Trung du và Miền núi phía Bắc, thuộc nhóm 10 tỉnh tăng trưởng cao nhất cả nước.

Tỉnh Vĩnh Phúc có diện tích 1.236km2, dân số hơn 1,22 triệu người. GRDP năm 2024 đạt 173.140 tỷ đồng, tăng 1,4 lần so với năm 2020. Tốc độ tăng trưởng GRDP giai đoạn 2020-2024 đạt 6,0%/năm, riêng năm 2024 tăng 7,52%. GRDP bình quân đầu người đạt 141,3 triệu đồng, cao hơn 1,24 lần so với mức bình quân cả nước.

Tỉnh Phú Thọ hiện nay
Tỉnh Hòa Bình có Diện tích 4.590km2, dân số gần 892.400 người. GRDP năm 2024 ước đạt 72.500 tỷ đồng, tốc độ tăng trưởng GRDP bình quân giai đoạn 2020 – 2024 đạt 6,8%/năm, riêng năm 2024 đạt 8,96% – cao nhất trong 10 năm gần đây. GRDP bình quân đầu người đạt khoảng 81 triệu đồng. Thu ngân sách Nhà nước năm 2024 đạt 7.560 tỷ đồng.

Việc sáp nhập không chỉ tạo ra một đơn vị hành chính có quy mô dân số và diện tích lớn, mà còn mở ra cơ hội hình thành một cực tăng trưởng mới tại miền núi phía Bắc. Yếu tố then chốt cho sự bứt phá trong giai đoạn tới chính là hạ tầng giao thông và khả năng kết nối vùng – những lĩnh vực đã và đang được cả 3 tỉnh đầu tư mạnh mẽ trong những năm gần đây.